Terörsüz Türkiye süreciyle ilgili önemli bir dönemece giriliyor. Dün DEM Parti heyeti, İmralı’da önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Heyet bugün Beştepe’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilecek. Süreçte başka önemli temaslar, gelişmeler de bekleniyor. Süreci, takvimi ve son notları NTV Ankara Temsilcisi Ahmet Ergen, canlı yayında anlattı.
“Terörsüz Türkiye” sürecinde çok önemli bir aşamaya gelindi. “Çok kritik bir Temmuz ayı geçireceğimizi” söylemek abartı olmaz. Aslında Temmuz ayını “kritik” kılan gelişmeler, geçtiğimiz hafta başladı. MİT Başkanı İbrahim Kalın, 1 Temmuz’da Kuzey Irak’ı ziyaret etti ve süreçle ilgili temaslarda bulundu. Kalın, daha sonra da Hakkari, Yüksekova, Çukurca ziyaretlerinde bulunup üs bölgesini ziyaret etti. O ziyaretle ilgili olarak önce sosyal medyaya sonra basına yansıyan bir fotoğraf da ilgi çekmişti. Fotoğrafta MİT Başkanı Kalın, askeri bir noktadan dürbünle bakarken görülüyordu… Önce belki o ziyareti anlatıp önemine değinmek de gerekiyor; Fotoğrafın çekildiği alan yaklaşık 1800 rakımlı bir tepe. Daha önce birçok kez terör örgütünün saldırdığı bir nokta. Burada birçok kez şehit verdik. Büyük saldırıların birinde 9, diğerinde 12 şehit verdiğimiz bir nokta. Sınırın 26 kilometre içinde. PKK’nın mağaralarının bulunduğu bir alan. Zap-Metina bölgesinde. Birbirlerine yaslanmış sıradağların kilometrelerce uzandığı bir alan. Kalın’ın ziyareti, askerlere moral amaçlı. Ama sahayı koordine etmek açısından da önemliydi. Kamuoyuna da “Terörsüz Türkiye sürecinde siyasi temasları yürütürken güvenlik tarafı da ihmal edilmiyor” mesajı vermek açısından önemliydi. Bizim edindiğimiz bilgilere göre, asker tarafı bu ziyaretten oldukça memnun. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak, MİT Başkanı Kalın’ı arayarak ziyaret için teşekkür etti. Her iki isim, “Ziyaretin askerlere moral olduğu” değerlendirmesi yaptı. Yine bizim edindiğimiz bilgilere göre, İbrahim Kalın, o bölgeyi ziyaret eden asker olmayan ilk isim. Temmuz ayı Terörsüz Türkiye süreci için çok önemli dedik. Bunu biraz daha açmak açısından bir takvimi paylaşmadan önce şu notu da paylaşalım: Süreci yürüten önemli isimlerin üstünde durduğu bir nokta var; Terörsüz Türkiye sürecinde toplumun ve siyasetin süreci kabullenip taşıyabilme kapasitesini artırabilmek için sunî, yapay kampanyalar yerine ana aktörlerle meseleyi çözmek gerekiyor. Toplumun önüne koyabilecek şeyleri oluşturmak için ana aktörlerle çözümde uzlaşmak gerekiyor. İşte Kalın’ın Kuzey Irak ziyareti de öyle anlaşılıyor ki bu amaca yönelikti. Kalın, 1 Temmuz’daki Erbil ziyaretinde bir takvim belirlenebilmesi açısından önemli temaslar yürüttü. Silah bırakma aşamasının koordinasyonu için görüşmeler yaptı. Çünkü silah bırakma sürecinin Bağdat, Erbil ve Ankara ayakları olacak. Şimdi belirlenen takvime gelirsek; Aslında takvim dün başladı ve iki hafta boyunca önemli gelişmeler bekleniyor. DEM Parti heyetinin dünkü İmralı ziyareti sonrasında bugün DEM Parti heyetini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kabul edecek. Çarşamba günü çok önemli bir görüşme daha olacak; MİT Başkanı İbrahim Kalın, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’u ziyaret edecek… Bu görüşmelere döneceğiz ama takvimin çok önemli bir ayağını daha paylaşalım; MİT Başkanı Kalın, Salı günü yani 8 Temmuz’da bu kez Bağdat’a gidecek… Kalın, Erbil’de olduğu gibi Bağdat’ta da süreçle ilgili, silah bırakmayla ilgili ayrıntıları konuşacak, koordinasyonu için temaslar yürütecek. Kalın, Bağdat’ta Irak Cumhurbaşkanı, Başbakanı, bakanlar, istihbarat servisi dahil 10’dan fazla isimle görüşecek. Takvimin ilk sırasındaki görüşmelere geri dönersek; Bizim edindiğimiz bilgilere göre, DEM heyeti, terörist başı Öcalan’a süreçte gelinen noktayı anlattı. Kalın’ın Meclis Başkanı Kurtulmuş ile görüşmesi ise şu açıdan çok çok önemli; MİT Başkanı, süreçle ilgili olarak Meclis’te komisyon kurulmadan önce bir anlamda siyasi partileri bilgilendirmiş olacak. Çok muhtemel ki Kalın, başka birçok devlet yetkilisi ile olduğu gibi Kurtulmuş ile de süreç boyunca görüştü… Ancak bu sefer basının da bilgisi, takibi olarak yapılacak görüşme önemli; Bu sürecin bir devlet projesi olduğu mesajını verme açısından, bunu belki hem DEM Parti hem de terör örgütüne gösterme açısından önem taşıyor… Bu görüşmeyi, her iki tarafa da verilen bir “kararlılık” mesajı olarak okumak mümkün. Sürecin Çarşamba’dan sonra da çok önemli gelişmelerle devam etmesini bekliyoruz. Ve bilindiği gibi haftasonu AK Parti’nin Kızılcahamam kampı var. Yüksek olasılıkla Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kızılcahamam kampının açılış konuşmasında “Terörsüz Türkiye” süreci açısından yeni bir çerçeve çizecek. Süreçteki önemli bir başka başlık olan Meclis Komisyonu’na geçmeden şunu da belirtelim. Günü konusunda farklı açıklamalar geliyor. Bazı haberler kamuoyuna yansıyor; Silah bırakmanın bu hafta başlamasını bekliyoruz. Güvenlik kaynaklarından bizim edindiğimiz bilgilere göre; Silah bırakma, gruplar halinde ve Irak sahasında olacak. Farklı noktalarda gerçekleşecek olan silah bırakma, belirlenen bir zaman içinde tamamlanacak. Bırakılan silahlar da kayıt altına alınacak. Burada bir noktanın daha altını çizelim; Gerek sürecin tamamı, her aşaması gerekse de daha özelde silah bırakma süreci son derece hassas. Yine yaptığımız görüşmelerden edindiğimiz izlenim o ki çözüm sürecinden alınan derslerle, o süreçten edinilen tecrübeyle hareket ediliyor ve bundan sonra da öyle hareket edilecek. Süreci yürüten isimler bir noktaya özellikle dikkat çekiyor: Fiilî silah bırakma kadar zihin hazırlığı önemi. Sürecin sağlıklı yürütülebilmesi açısından bu çok kritik önemde bir durum. Baştan beri söz ettiğim iki haftalık takvimin, sürecin ilerleyen dönemleri için belki de en önemli belirleyicilerinden olacak ayağına gelelim; O ayağı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki çalışmalar oluşturuyor. Ve o çalışmalar için de kritik adres, kurulması için hazırlıkların sürdüğü komisyon. Edindiğimiz bilgi, komisyonun Temmuz ayı ortasına kadar kurulmuş olacağı yönünde. Komisyon, yaz boyu çalışacak. Meclis’in tatile girmesi, komisyon çalışmalarının devamı açısından engel değil, bunu belirtelim… Komisyon hangi konuları çalışacak? Buna geçmeden önce çok önemli bir notu daha paylaşalım; Komisyonun kurulmasıyla beraber, Terörsüz Türkiye sürecinde daha önce kamuoyuna açıklanan o beş aşamadan dördüncü aşamaya geçilmiş olacak… Sürecin önemli aktörleriyle yaptığımız görüşmelerde öne çıkan bir değerlendirme var; Komisyonun görev alanı, Kürt sorunu değil. Burada şunu belirtelim; AK Parti iktidarları döneminde atılan adımlarla Kürt sorununun büyük ölçüde çözüldüğüne dikkat çekiliyor. Komisyonun görev alanı silah bırakma ve toplumsal entegrasyon olacak. Yine altı çizilen, özellikle dikkat çekilen bir nokta daha var; Sürecin sonunda ulaşılacak nokta, bir af ya da cezasızlık olmayacak. Hapishanelerde bulunan terör örgütü mensuplarından hasta ve yaşlıların durumunun değerlendirilmesi, infaz süreleri dolanlarla ilgili olası adımlar ve iyi hâl değerlendirmesi yapılabilir. Ancak bir af veya cezasızlık gibi bir durum olmayacak. Komisyonun üstünde çalışacağı düzenlemeler konusunda bazı ön bilgiler var… * Terörle mücadele yasası * İnfaz yasası * Kayyum düzenlemesi Bunların komisyon gündeminde olması bekleniyor. Meclis’te kurulacak komisyonun ana çerçevesini, “silah bırakan örgüt mensuplarının topluma kazandırılmasıyla” sınırlandırma yaklaşımı olduğunu da belirtelim. Komisyon, infaz düzenlemesiyle ilgili ne yapacak? Bu soruyu görüşmelerimizde gündeme getiriyoruz elbette… Ancak işin bu kısmının Meclis’te şekilleneceğinin altı özellikle çiziliyor. Süreci takip eden, benzer süreçlerin dünyadaki örneklerini inceleyen isimlerin söylediği noktalar var; “Örgüt üyeliği” ve “suç” tanımlarının yenilenmesi, infaz koşullarının düzenlenmesi adımları atılabileceği gibi. Ama bunların içeriği, şekli elbette Meclis’te siyasi partilerin mutabakatıyla netleşecek. Yani buna tamamen siyaset karar verecek. Ancak bu aşamada ve bundan sonrası için de şunu söylemek mümkün; “Teröristler affediliyor” algısı yerine “topluma kazandırma” yaklaşımını güçlendirecek bir çalışma yapılacak…